De Nederlandse overheid biedt ondersteuning voor (het commercialiseren van) innovatie o.a. in de vorm van financiering, toegang tot netwerken, en advies. Daarvoor zijn diverse instrumenten beschikbaar, zowel nationaal als regionaal, gericht op verschillende ontwikkelingsniveaus (TRL’s). Voor de KIA Veiligheid betekent dit dat er een beroep kan worden gedaan op diverse regelingen. Grofweg kunnen die als volgt worden ingedeeld
- Topsector specifieke regelingen (PPS-regeling, MIT-regeling)
- Generieke regelingen ter bevordering van opbouw, ontwikkeling en exploitatie van technologie
- Programma’s en regelingen van NWO, gericht op fundamenteel, toegepast en praktijkgericht wetenschappelijk onderwijs
- Regelingen/voorzieningen gericht op defensie en veiligheid
- Instrumentarium ter ondersteuning van internationalisering
De instrumenten zijn vooral generiek van aard. En hoewel er een breed palet aan instrumenten beschikbaar is, onderkent de Defensie Industrie Strategie (2018) en de Kamerbrief ‘Defensie Industrie Strategie in een nieuwe geopolitieke context’ (2 november 2022) dat niet elk van deze instrumenten (eenvoudig) toe te passen is binnen de defensie- en veiligheidgerelateerde industrie. Specifiek wordt daarin gesteld dat het ontbreekt aan toegewijde financiering voor:
- Defensie gerelateerde kennisintensieve startups en scale-ups
- Valorisatie van defensiematerieelontwikkelingsprojecten met zowel een veiligheids- als economische waarde waarbij Defensie optreedt als Launching Customer
- Co-financiering voor deelname aan internationale defensie gerelateerde initiatieven
Bij de uitvoer van de KIA Veiligheid zal in de praktijk worden bekeken of met de bestaande regelingen de benodigde middelen daadwerkelijk voor de projecten beschikbaar kunnen worden gemaakt.
Relevante nationale instrumenten
Als onderdeel van het missiegedreven innovatiebeleid, springen er twee regelingen in het bijzonder uit die relevant zijn voor de KIA Veiligheid:
- PPS-toeslag onderzoek en innovatie
De PPS-regeling wordt momenteel door EZK herzien. Uitgangspunt is om deze te versimpelen en beter toegankelijk te maken voor partijen. - Mkb Innovatie-stimulering regio en Topsectoren (MIT-regeling)
Het doel van de MIT is om innovatie te bevorderen bij het mkb en om het mkb beter aan te laten sluiten bij de innovatie-agenda’s van de Topsectoren. De MIT biedt daarvoor verschillende instrumenten die een ondernemer kan aanvragen. We zien echter dat er binnen de KIA Veiligheid nog weinig gebruik wordt gemaakt van de MIT-regeling. Daarom zullen we de komende periode meer aandacht hebben voor het gebruik de MIT om met name het mkb beter te betrekken.
KIC-instrumenten voor onderzoek
NWO heeft vier KIC-instrumentlijnen met focus op publiek-private samenwerking, kennisbenutting en impact:
Missiegedreven calls
- Partnerschappen (een door partners of consortia aangedragen onderzoeksvraag)
- Langtermijnprogramma’s (voor langlopende ontwikkeling van een wetenschappelijk veld)
- Praktijkgericht onderzoek (door hogescholen in samenwerking met de gehele kennisketen) met drie instrumenten uitgevoerd door Regieorgaan SIA:
a. KIEM: impuls voor verkennend onderzoek van hogescholen en universiteiten in samenwerking met het mkb en de publieke sector
b. L.INT: financiering van lectorposities bij hogescholen en instituten (waaronder NWO, TO2- en KNAW-instituten en rijkskennisinstellingen)
c. SPRONG: inzetten op vorming van onderzoeksgroepen die aansluiten op de zwaartepunten van hogescholen
De Rijksoverheid voert ook een aantal regelingen uit die specifiek bedoelt zijn voor het bevorderen van (innovatie in) de defensieindustrie. Hoewel ze niet onder de directe invloed van het missiegedreven innovatiebeleid vallen, kan wel aansluiting bij deze regelingen worden gezocht om projecten voor de KIA Veiligheid te financieren. Het gaat hier om:
- Ondersteuning / co-financiering Europees Defensie Fonds (EDF)
Zowel bij Defensie als bij EZK zijn er regelingen die deelname aan internationale consortia voor het EDF met behulp van co-financiering mogelijk maken. - Defensie Innovatie Competitie
Defensie organiseert jaarlijks een innovatiecompetitie om nieuwe ideeën van mkb’s en start-ups te ondersteunen. De winnaar krijgt ondersteuning en financiering van Defensie om het idee verder te ontwikkelen. - Commissie Defensie Materieel Ontwikkeling (CODEMO)
Met CODEMO ondersteunt Defensie het mkb met de ontwikkeling van innovatieve militaire producten die aansluiten bij de behoeften van Defensie. - Nationale en Internationale Technologie Programma’s (NTP/ITP)
Defensie ondersteunt met dit programma de ontwikkeling van technologieën met een potentiële defensietoepassing. Voorstellen voor technologieontwikkeling komen van de industrie, kennisinstituten, universiteiten of hogescholen, of een combinatie hiervan.
Ten slotte biedt het Nationaal Groeifonds (NGF) kansen voor projecten in het veiligheids-domein. Wat het NGF aantrekkelijk maakt is dat met name grootschalige projecten van ontwikkeling tot en met implementatie kunnen worden ondersteund. De KIA Veiligheid kan leiden tot nieuwe ideeën voor een NGF-voorstel, helpen bij het opzetten van een consortia voor de ontwikkeling en valorisatie van een veiligheidsoplossing, en de daarbij behorende aanvraag voor financiering via het NGF.
Relevante Europese instrumenten
Naast de nationale instrumenten en regelingen zet ook de Europese Commissie (EC) zich in voor kennisontwikkeling en exploitatie. Hoewel ook deze niet onder de (directe) invloed van de KIA Veiligheid vallen, kan wel binnen de verschillende missies worden gekeken of er ontwikkelingen ondergebracht kunnen worden in een aanvraag voor een van de regelingen. Met name het Europees Defensiefonds (EDF) is voor de defensieindustrie een interessante regeling. De EU financiert defensieonderzoek en capaciteitsontwikkeling via het EDF met een budget van bijna EUR 8 miljard voor 2021-2027. De aanvragen daarvoor worden wel via andere samenwerkingsverbanden tussen (Europese) overheden, kennisinstellingen en industrie georganiseerd.
Daarnaast zijn er diverse regelingen op Europees niveau die vooral civiel van aard zijn. Denk daarbij onder andere aan het Recovery and Resilience Fund (RRF) en het Horizon Europe programma van Europa. Ook hiervoor geldt dat er binnen de missieteams goede kennis moet zijn van de relevante ontwikkelingen en uitvragen om eventueel aan te sluiten. Echter, financiering voor veiligheidspecifieke oplossingen voor de KIA Veiligheid zullen naar verwachting zeer beperkt mogelijk zijn binnen deze programma’s.
Op de KIA Veiligheid website zal een toelichting op elk van deze instrumenten gepubliceerd worden.
